Czy jesteś studentem badającym Polskę, czy czytelnikiem zainteresowanym polską literaturą, będziesz chciał zebrać kilka książek do przeczytania. Niektóre z najlepszych książek do tego typu badań to te napisane przez Jana Tomasza Grossa, Witolda Gombrowicza, Stanisława Wokulskiego i kilku innych.
Lalka Stanisława Wokulskiego
Wydana w 1890 roku Lalka jest jedną z najlepszych polskich książek dla badaczy. Jest to historia mężczyzny, który ma obsesję na punkcie dziewczyny z wyższych sfer, Izabeli Leckiej. Książka obejmuje tydzień w 1811 roku, kiedy Polska została podzielona między Prusy i Rosję.
Książka została przetłumaczona na język angielski w 1972 roku i wydana w formie książkowej przez Gebethner i Wolff w 1890 roku. Początkowo była serializowana w polskiej gazecie „Kurier Codzienny”. Powieść stała się lekturą obowiązkową dla szkół średnich.
Fabuła książki skupia się na dwóch frakcjach – arystokracji i kupcach. Dialogi w książce dotyczą rozwoju nauki, techniki i roli Żydów w społeczeństwie.
Powieść została przetłumaczona na język angielski przez Davida Welsha. Przekład Welsha ma dobrą równowagę między swojskością a obcością. W książce pojawiają się też odniesienia do Warszawy z 1870 roku, co nie każdemu może przypaść do gustu. W tłumaczeniu jest też sporo krytyki społecznej.
Książka jest fascynującym przedstawieniem Warszawy końca XIX wieku. Głównym bohaterem jest self-made man o imieniu Stanisław Wokulski. Jest chemikiem, kupcem i aspiruje do bycia wielkim wróżbitą.
Zauroczenie Wokulskiego Lecką nie jest jedyną siłą napędzającą fabułę. Książka śledzi również wewnętrzne konflikty nowo powstającego mieszczaństwa. Ponadto książka jest również fascynującym spojrzeniem na tarcia między polskimi mniejszościami.
O innych dziwach i cudach świata by Reverend Benedykt Chmielowski
W XVIII wieku ksiądz Benedykt Chmielowski wydał pierwszą polskojęzyczną encyklopedię. Jego encyklopedia, Nowe Ateny, jest kompilacją szerokiego zakresu tematów. Encyklopedia została opracowana na podstawie różnych źródeł, a informacje są uporządkowane według tematów i rozdziałów.
Pierwsze wydanie Nowe Ateny ukazało się we Lwowie w latach 1745-1746. Ponownie wydano ją we Lwowie w latach 1754-1764.
Autorem Nowych Aten był Benedykt Chmielowski, ksiądz katolicki, uczony jezuita, uniwersalista. Opracował on dzieła z różnych dziedzin, m.in. religijne, historyczne i literackie. Opracował także rozszerzone wydanie encyklopedii Nowe Ateny.
Encyklopedia została napisana w czterech tomach. Chmielowski zestawił dane z kilkuset źródeł. Nie przestudiował wszystkich z nich. Czerpał także ze specjalistycznych traktatów dotyczących czarów. Chmielowski nie wspomniał jednak o lokalnych żydowskich ruchach religijnych opartych na kabale. W rzeczywistości Chmielowski mówi, że „dzisiejsza żydowska kabała” nie jest tym, czym była kiedyś.
Powieść jest jednak czymś więcej niż tylko zbiorem faktów. Jest to złożone dzieło, w którym bierze udział wiele postaci, od historycznych po fikcyjne. Zawiera również bogactwo ilustracji. Występuje w niej szerokie spektrum społeczne, w tym polskie duchowieństwo, żydowscy kabaliści, katoliccy intelektualiści. Powieść zawiera również fragmenty osiemnastowiecznych utworów literackich.
Obserwacje Chmielowskiego opierają się często na grze słów i konstrukcjach pojęciowych. Choć niektóre jego rozumowania są sensowne, inne są po prostu nieprawdziwe.
Tędy do gazu, panie i panowie Witold Gombrowicz
Podczas drugiej wojny światowej Polska była okupowana przez nazistów, a wielu Polaków zginęło w obozach koncentracyjnych. Oprócz Holokaustu, Polacy byli także zabijani w publicznych egzekucjach. Wiele z tych zbrodni zostało popełnionych przez nazistów, którzy z wielką skutecznością organizowali masową eksterminację.
Pierwsza masowa egzekucja II wojny światowej miała miejsce 27 grudnia 1939 roku. Była to strategia podporządkowania, gdyż więźniowie w Auschwitz byli zmuszeni do zabijania własnych ofiar. W Holokauście zginęło około sześciu milionów Żydów.
Opowiadania Borowskiego o Auschwitz zostały opublikowane w formie krótkich utworów w zbiorze z 1947 r. zatytułowanym Byliśmy w Auschwitz, w którym znalazły się również utwory dwóch innych polskich pisarzy pogańskich. W przeciwieństwie do opowiadań o Holokauście, praca Borowskiego nie jest relacją autobiograficzną, lecz raczej historią opowiedzianą oczami nie-Żyda.
Narratorem tej opowieści jest polski nie-Żyd, który został uwięziony w obozie śmierci w Auschwitz. Narrator pracuje na rampie, gdzie zostaje przydzielony do oczyszczania bydlęcych wagonów z Żydów. Jest również częścią oddziału kanadyjskiego, który pracuje na rampie.
Gdy pociąg zbliża się do rampy, zauważa piękną Żydówkę. Dziewczyna pyta go, dokąd jedzie. Narrator odmawia odpowiedzi, ponieważ ma wyższą pozycję niż wielu współwięźniów. Otrzymuje też paczkę żywnościową od rodziny.
Szachista (The Chess Player) by Jan Tomasz Gross
Osoby badające historię szachów prawdopodobnie z przyjemnością przeczytają Szachistę (The Chess Player) Jana Tomasza Grossa. Gross jest żydowskim socjologiem i napisał kilka książek o Polsce. Ma również kilka publikacji na temat szachów.
W Szachiście, Gross opowiada o życiu szachisty o nazwisku Miguel Mendel-Moishe. Historia jego życia obejmuje przyjaźń z politykami i artystami, a także jego rolę w świecie szachowym. Był też szachowym bohaterem Argentyny.
Oprócz historii życia Mendel-Moishe, Gross porusza także kilka innych ciekawych tematów, w tym rolę polskich szachów w czasach nazizmu. Zarzuca mu się również, że w niektórych przypadkach publikuje jawne kłamstwo. W rzeczywistości jest wielu polskich historyków, którzy wskazali nieścisłości w książce Grossa.
Książka zawiera również przewodnik po szachach Szachista (The Chess Players), a także wykaz znanych rekordów, zwykle bez diagramów. Ponadto książka zawiera sylwetkę szachisty, co jest wyczynem, którego dokonała tylko garstka osób.
Do książki dołączony jest również zeszyt problemów szachowych Probleemcomponisten IX, który jest serią 84 problemów z komentarzem. Jest to książka o wymiarach 22cm x 14cm, zszywana.
Kolejną książką w świecie szachowym jest Kevesbabos Magyar Feladvanyok, która jest zbiorem 64 problemów w stylu czeskim. Książka szachowa to trochę mało powiedziane.
Golden Harvest by Jan Tomasz Gross
W ciągu ostatnich trzech lat wiele kontrowersji wzbudziły Złote Żniwa, nowa książka Jana Tomasza Grossa. Inspiracją dla książki było zdjęcie mężczyzn stojących przed stosem ludzkich kości. Pojawiło się ono w największym polskim dzienniku w 2008 roku. Fotografię przesłał dziennikarzom były dyrektor Muzeum w Treblince.
Fotografia ilustruje grabież i mordowanie Żydów podczas II wojny światowej. Książka analizuje zdjęcie i jego znaczenie dla Holokaustu. Wyjaśnia relacje między władzami okupacyjnymi a miejscową ludnością.
Jest to bardzo efektowna praca polskich historyków. Rzuca światło na mniej znane aspekty Holocaustu w Polsce. Niektórzy z badaczy byli odpowiedzialni za rozwój Muzeum Historii Żydów Polskich. Naukowcy ci przeprowadzili szeroko zakrojone badania, a ich praca zainspirowała Złote Żniwa.
Książka zawiera również dokumentację żydowskich prostytutek w obozach koncentracyjnych. Informacje te są bardzo ważne dla zrozumienia relacji polsko-żydowskich. Autorzy analizują także debaty i dyskusje dotyczące Shoah i pamięci polsko-żydowskiej. Omawiają także „polowania na Żydów” na wsi oraz wymuszenia na zdesperowanych Żydach.
Książka bada rolę antysemityzmu w Polsce w okresie międzywojennym. Przygląda się również roli propagandy nazistowskiej. Ponadto rozważa rolę okupacji sowieckiej w Polsce. Omawia także tragedię żydowską na polskiej wsi, w tym zdradę polskich sąsiadów.
Pierwsza solowa publikacja Freja to książka feministyczna
W ostatnich latach ukazało się kilka nowych prac, których celem jest rzucenie światła na kobiece postaci w całej złożonej historii Polski. W niektórych przypadkach autorzy wykorzystują do tego różne metody, w tym poezję, powieść i komiks. W innych przypadkach skupiają się na konkretnych osobach. Chociaż te prace mogą nie przemawiać do wszystkich, są przydatne dla badaczy i naukowców zainteresowanych studiami nad płcią. Oto kilka książek, których przeczytanie warto rozważyć.
Pierwszą z tych książek jest Wojna polsko-ruska, powieść Doroty Masłowskiej. Powieść opowiada o młodych ludziach z marginesu społecznego. Napisana jest w stylu strumienia świadomości. Powieść została przetłumaczona na język angielski przez Benjamina Paloffa.
Kolejnym dziełem jest Podróż Jacka, która często porównywana jest do Madame Bovary. Książka ta została przetłumaczona na język angielski po II wojnie światowej. Inspiracją do powstania powieści były doświadczenia autora związane z warszawskim życiem nocnym. Jest to jedno z najbardziej znanych polskich dzieł literackich. Książka ta doczekała się adaptacji filmowych i scenicznych. Jest też klasykiem w polskiej historii literatury.
Kilka dzieł pisarek jest ponownie publikowanych w języku polskim. Dzieła te stanowią ważny wkład w aktywizm feministyczny w Polsce. Prace te są publikowane z polską pisarką feministyczną Agnieszką Graff.
Inną książką, która skupia się na kobietach, jest debiutancka powieść A M Bakalara z 2012 roku, Madame Mephisto. Ta powieść to coming-of-age story o narkotykach, samorozwoju i seksie. To także świetna książka dla uczących się języka polskiego.
Podobne tematy
