Kilku polskich pisarzy miało swój wkład w świat literatury w XX wieku. Do takich pisarzy należą Maria Skłodowska, Lech Wałęsa, Jerzy Giedroyc i Wisława Szymborska. Każdy z nich miał wyjątkowy sposób opowiadania historii i kreowania postaci, dzięki czemu przyczynił się do propagowania pokoju i zrozumienia między ludźmi różnych narodów.
Wisława Szymborska
Wśród niewielu kobiet, które otrzymały literacką Nagrodę Nobla, jest polska pisarka Wisława Szymborska. Jej poezja często porusza temat hegemonii człowieka nad naturą i zabawnych relacji między płciami – sekcja ta została przygotowana przez autora serwisu podlaczyc.pl. Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury otrzymała w 1996 roku.
Szymborska zaczęła pisać wiersze w 1945 roku. Jej pierwsze wiersze zwiastowały tematykę późniejszych wierszy. Studiowała język polski i literaturę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Współpracowała z pismem literackim „Kultura”. Tłumaczyła utwory Agrippy d’Aubigne, hugenockiego żołnierza-poety, uczestnika francuskich wojen religijnych. Później tłumaczyła poezję barokową i Remy’ego Belleau. Była też tłumaczką literatury francuskiej na język polski.
W kwietniu 1948 roku wyszła za mąż za poetę Adama Włodka. Mieszkali razem przy ulicy Krupniczej w Krakowie. Rozwiedli się w 1954 roku. W 1953 roku Szymborska została redaktorem poezji w Życiu Literackim w Krakowie. Wcześniej pełniła również funkcję ilustratora. Była także asystentką redaktora w wydawnictwach. Została przyjęta do Związku Literatów Polskich i Związku Literatów Polskich na Uchodźstwie. W 1995 roku otrzymała tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Chorowała na raka płuc.
Szymborska w latach 70. napisała dwa tomy wierszy. Związana jest również z niemieckim tłumaczem Karlem Dedeciusem. Wiersze zostały spopularyzowane w Niemczech. Niemiecki poeta Karl Dedecius przypisywał wczesnym wierszom Szymborskiej „intelektualną subtelność i sceptycyzm.”
Szymborska otrzymała w 1996 roku nagrodę literacką Polskiego PEN Clubu. Otrzymała również polską Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury w 1996 roku.
Jest także członkiem Związku Literatów Polskich na Uchodźstwie i Związku Literatów Polskich na Uchodźstwie. Otrzymała nagrodę Fundacji Turzańskich oraz nagrodę Fundacji Kościelskich.
Quo Vadis
W czasach wczesnego Rzymu Marcus Vinicius, przystojny młody żołnierz, zakochuje się w chrześcijańskiej niewolnicy. Ich romans zostaje przerwany przez spalenie Rzymu przez Nerona. Ostatecznie Ligia i Winicjusz przenoszą się do jego posiadłości na Sycylii, gdzie żyją otwarcie jako chrześcijanie.
Quo Vadis to powieść historyczna, której akcja rozgrywa się w czasach rzymskich. Opowiada historię młodej chrześcijanki i rzymskiego patrycjusza. Powieść została napisana przez polskiego autora Henryka Sienkiewicza i jest oparta na serii wydarzeń historycznych.
Jest to również powieść, która została zaadaptowana na kilka filmów. W wersji z 2001 roku adaptacji powieści dokonał Jerzy Kawalerowicz. Została ona również przetłumaczona na kilka języków. Została również zaadaptowana na film z udziałem Buddy’ego Baera.
Henryk Sienkiewicz urodził się w Woli Okrzejskiej 5 maja 1846 roku. Studiował filologię na Uniwersytecie Warszawskim, a później przeniósł się na historię. Studiował również literaturę, napisał wiele opowiadań i kilka powieści. Najbardziej znany jest z napisania Quo Vadis?, powieści, która przyniosła mu literacką Nagrodę Nobla w 1905 roku.
Quo Vadis jest utworem beletrystycznym i jest najbardziej godnym uwagi ze wszystkich dzieł Sienkiewicza. Był to również pierwszy z jego utworów, który został przetłumaczony na język angielski. Quo Vadis zostało zaadaptowane na wiele filmów. Jest też uważane za jedną z najlepszych powieści, jakie wyszły z Polski. Została przetłumaczona na wiele języków, w tym włoski, francuski, niemiecki i angielski.
Powieść doczekała się kilku adaptacji filmowych, a największą popularnością cieszyła się wśród nieżydowskich Polaków. Powieść zrobiła też furorę na chrześcijańskim Zachodzie, spotykając się z ciepłym przyjęciem.
Maria Skłodowska
Wśród kobiet, które przyczyniły się do rozwoju nauki w Polsce i na świecie, wyróżnia się Maria Skłodowska. Urodzona w Warszawie w 1867 roku, była córką dobrze wykształconego małżeństwa nauczycieli. Jej rodzice kładli nacisk na wysoką jakość edukacji w domu, a swoim dzieciom czytali polskie książki.
Po ukończeniu szkoły Maria Skłodowska studiowała na Sorbonie w Paryżu. Otrzymała stypendium w wysokości 600 rubli Aleksandrowicza i studiowała jako najlepsza z fizyki. Zdobyła również nagrodę za chemię.
Ukończyła studia chemiczne w 1894 roku. Otrzymała również dyplom z matematyki. W czasie pobytu w Paryżu pracowała w laboratorium prowadzonym przez fizyka Gabriela Lippmanna. W 1899 roku wyjechała do Paryża, aby zrobić doktorat. W 1903 roku otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. Była pierwszą kobietą, która dwukrotnie otrzymała Nagrodę Nobla.
Gdy była już dorosła, Maria Curie odkryła pierwiastki polon i rad. Założyła też Instytut Radu w Paryżu i kierowała nim. Instytuty te zostały przemianowane na jej imię. Oprócz nich w 1932 roku otworzyła w Warszawie Państwowy Instytut Badawczy Onkologii im. Marii Curie-Skłodowskiej. W instytucie tym znajduje się również muzeum w Warszawie.
Maria Curie była bardzo patriotyczna i chciała pomóc swojemu krajowi. Często podróżowała do Polski, aby pomóc zachować polski język i kulturę. Miała również zamiłowanie do ewolucji społecznej. Mimo to w dzieciństwie musiała się zmierzyć z różnymi stratami. W 1879 roku straciła matkę na gruźlicę.
Maria Skłodowska była dobrą uczennicą, znała język angielski i francuski. Rozwinęła też zamiłowanie do przyrody. Uwielbiała pływać, tańczyć i jeździć konno. Interesowała się również filozofią pozytywną, która promowała edukację biednych i zachęcała do rozwoju bogactwa intelektualnego Polski. Była pod wpływem twórczości francuskiego filozofa Auguste’a Comte’a.
Lech Wałęsa
Kilka lat po wyrzuceniu ostatniego komunistycznego rządu Polski, Lech Wałęsa został wybrany na prezydenta Polski. Był charyzmatycznym przywódcą milionów polskich robotników. Jako jedyny Polak wystąpił na wspólnej sesji Kongresu Stanów Zjednoczonych. Został również odznaczony Prezydenckim Medalem Wolności i Medalem Wolności.
W 1980 roku Wałęsa stanął na czele strajku w Stoczni Gdańskiej. Doprowadziło to do powstania związku zawodowego „Solidarność”. Ruch ten został później nazwany pierwszym niezależnym związkiem zawodowym w bloku sowieckim.
W 1983 roku Wałęsa otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. Nagroda ta była dobrodziejstwem dla ruchu. Utrzymała łamanie praw człowieka na forum międzynarodowym.
Nagroda Nobla podniosła również na duchu ruch podziemny. Lech Wałęsa stawał się coraz bardziej aktywny w sprawach społecznych i politycznych. Był wybitnym wykładowcą i działaczem. Godnie reprezentował interesy swoich rodaków. Solidarność stała się popularnym symbolem upadku komunizmu w Europie Środkowo-Wschodniej.
Wałęsa był również wybitnym działaczem na rzecz praw człowieka. Był członkiem Okrągłego Stołu, organizacji opozycji demokratycznej. Podróżował także do krajów jako gość Międzynarodowej Organizacji Pracy.
Otrzymał także pierwszy Medal Wolności w Filadelfii w 1989 roku. Został uhonorowany tytułami honorowymi przez kilka uniwersytetów. Wałęsa prowadzi wykłady z historii i polityki Europy Środkowej. Został również doceniony przez głowy państw Unii Europejskiej. Został odznaczony Prezydenckim Medalem Wolności oraz Europejską Nagrodą Praw Człowieka.
Książka Wałęsy, zatytułowana Człowiek, który byłby prezydentem, jest politycznym pamiętnikiem. Pisze o swojej roli w protestach sierpniowych w 1980 roku, które doprowadziły do powstania Solidarności. Omawia również zabójstwo kapłana Solidarności księdza Jerzego Popiełuszki.
Jerzy Giedroyc
W czasie II wojny światowej Jerzy Władysław Giedroyc był wybitną polską osobą publiczną. Był redaktorem wpływowego polskiego emigracyjnego pisma literacko-politycznego „Kultura”. Pismo to było znaczącą siłą w ruchu antykomunistycznym. Pomagało w edukacji Polaków o wydarzeniach poza blokiem komunistycznym. Był ważnym narzędziem dla wygnanych Polaków w świecie po II wojnie światowej.
Jerzy Giedroyc zmarł we wrześniu 2000 roku. Jego pisma wpłynęły na politykę zagraniczną Warszawy. Jego wizją był pokój regionalny oparty na pierścieniu niezależnych państw Europy Wschodniej otaczających Rosję. Rosjanie nie byli w stanie rozszerzyć się na zachód, a wizja Giedroycia posłużyła jako fundament pokoju regionalnego.
Giedroyc urodził się w 1906 roku w Mińsku, w Rosji. Jego rodzice zginęli podczas Powstania Warszawskiego. W 1918 r. uczył się w szkole średniej w Piotrogrodzie. Następnie studiował na Uniwersytecie Moskiewskim. W 1920 roku ożenił się z Tatianą Szewcową. Mieli troje dzieci.
Brat Giedroycia, Henryk, wstąpił do Kultury. Napisał też modlitewnik w języku ukraińskim dla wschodnich prawosławnych żołnierzy ukraińskich. Był redaktorem „Poczty Mińskiej”.
Przed wojną studiował w Niemczech i Szwajcarii. Pisał też niemiecki pamiętnik. Jego powojenne pamiętniki zawierają refleksje historyczne. W lipcu 1939 roku napisał artykuł „Europa w 1938-1939”, który był inspirowany jego pobytem w Niemczech zimą 1923/24 roku.
Wizja Giedroycia przypominała ideologię prometejską. Uważał, że współpraca regionalna jest jedynym sposobem na zabezpieczenie Polski przed obcym zagrożeniem. Uważał również, że należy zrewidować stosunki między Polską a jej sąsiadami. Uważał, że ludzie nie powinni monologować, ale dyskutować. Zachęcał Witolda Gombrowicza do rozpoczęcia pisania dziennika. Zachęcał do wydania „Przeciw poetom” i „Małżeństwa i Trans-Atlantyku” Gombrowicza. Planował też wydanie tych utworów w jednym tomie.
Podobne tematy
