Na przestrzeni wieków w Polsce powstało wiele dzieł literackich. Są wśród nich dzieła poetów romantycznych, impresjonistów, epoki baroku i inne. Ta krótka historia literatury polskiej obejmuje te dzieła w łatwy do zrozumienia sposób.
Okres baroku
W XVII wieku powstał polski barok. Okres ten charakteryzował się zniszczeniami wojennymi, niepokojami wewnętrznymi i momentami odbudowy. Czasy te znalazły swoje odzwierciedlenie w literaturze polskiej. Literatura polskiego baroku jest jednym z najważniejszych polskich stylów. Odzwierciedlała ona światowe przyjemności tego okresu, a także miłość i religię.
Poezja religijna była bardzo popularna w tym okresie. Była podobna do angielskiej poezji metafizycznej – sekcja ta jest wynikiem pracy redakcji portalu glospiekna.pl. Antycypowała też romantyczną tematykę zabobonów i popularnych przesądów. Pojawiły się też eposy o tematyce polskiej.
Najbardziej znanymi kompozytorami tego okresu byli Kaspar Forster Senior i Kaspar Forster Junior. Szlachta polska popierała nowoczesne idee prawa i porządku. Bronili też katolicyzmu przed innymi religiami.
Dramat stał się popularny w Polsce około połowy wieku. Wpływ na nią miał nowoczesny dramat włoski i opery komiczne okresu romantyzmu. Pojawiły się też rodzime epopeje o tematyce polskiej.
Architektura barokowa również odgrywała ważną rolę w Polsce w tym okresie. Powstało wiele rezydencjonalnych budowli barokowych. Należą do nich Zamek w Ujazdowie i Pałac Krasnosielcki. Te barokowe budynki są użytkowane do dziś. Dom królewski był też najbardziej widoczny w nowej stolicy – Warszawie.
Okres baroku w literaturze polskiej był czasem niepokojów wewnętrznych, długotrwałych wojen z krajami sąsiednimi oraz okresem odbudowy. Nastąpił również wzrost twórczości literackiej. Adaptacje dzieł barokowych były wydawane poza domem królewskim. Wielu polskich magnatów nie chciało pozostać w tyle za epoką.
W okresie baroku szlachta polska broniła Kościoła katolickiego przed obcymi wpływami. Znani byli również głównodowodzący wojskami, którzy byli postrzegani jako bohaterowie narodowi.
Poeci romantyczni
W okresie romantyzmu Polska miała kilka problemów do rozwiązania. Utrata niepodległości w XVIII wieku miała znaczący wpływ na naród polski. Doprowadziło to do powstania ruchu artystycznego i kulturalnego. Mimo trudów, okres ten był uznawany za jedną z najwspanialszych epok w historii literatury polskiej. Do rozwoju romantyzmu w Polsce przyczyniło się kilku poetów.
Mickiewicz, jeden z największych poetów romantycznych, był polskim pisarzem. Był niestrudzonym obrońcą swojego kraju. Posiadał umiejętność łączenia różnych stylów. Wykorzystywał również motywy ludowe. Pisał o życiu codziennym w różnych wymiarach.
Mickiewicz miał duże pojęcie o słowiańskich tradycjach pogańskich. Podróżował w różne strony świata i pisał o swoich doświadczeniach. W przeciwieństwie do wielu poetów romantycznych nie pisał wyłącznie o przeszłości. Jego twórczość dotyczyła również teraźniejszości.
Poeci romantyczni w Polsce musieli długo czekać na wydanie swoich utworów. Ich sztuki były też często klasyfikowane przez carskich cenzorów jako spiski polityczne. Kilka z ich sztuk nigdy nie zostało wystawionych.
Poeci romantyczni w Polsce po rozbiorach ograniczali się do środowisk prowincjonalnych. Oprócz cenzury politycznej pisarze musieli zmierzyć się z problemem tworzenia kultury polskiej bez swojego państwa. Ponadto rozbiór dawnej Rzeczypospolitej oznaczał utratę wielu tradycji kulturowych.
Okres romantyzmu uważany jest za najważniejszą epokę w historii literatury polskiej. Romantyzm wynosił pisarzy ponad zwykłych śmiertelników, dawał im szczególną perspektywę patrzenia na swoje pisanie. Wielu autorów zdawało sobie sprawę, że historia łączy Polaków i że muszą interpretować losy swojego kraju, aby zdobyć autorytet moralny.
Impresjoniści
Pod koniec XIX wieku w polskiej literaturze i sztuce zaczęli pojawiać się impresjoniści. Ruch ten charakteryzował się eksponowaniem światła w zmieniających się fazach. Impresjoniści mieli tendencję do przedstawiania ulotnych chwil w życiu. Ich obrazy powstawały przede wszystkim w plenerze, en plein air. Korzystali również z gotowych farb w tubach, co pozwalało im na bardziej spontaniczną pracę.
Jednymi z najwcześniejszych polskich impresjonistów byli Józef Pankiewicz i Władysław Podkowiński. Artyści ci byli pod głębokim wpływem twórczości francuskich impresjonistów. Pankiewicz malował pejzaże, które były pełne żywych kolorów. Jego prace spotkały się z krytyką polskich krytyków. Namalował „Martwą naturę z zielonym dzbanem” i „Dziewczynę w czerwonej sukni”.
Innymi polskimi impresjonistami byli Stanisław Przybyszewski, Władysław Podkowiński, Leon Wyczółkowski i Mirosław Podkowiński. Przybyszewski był wybitnym krytykiem. Był też wielkim wielbicielem Muncha. Redagował również pismo „Życie”. Jego prace, takie jak niesławny obraz „Szał”, stały się punktem zwrotnym w polskiej sztuce.
Impresjonizm był jedną z wielu postaw artystycznych, które zostały objęte okresem Młodej Polski. Był to okres kształtowania się kultury w Polsce w latach 1890-1918. Ruch Młodej Polski był wynikiem silnego sprzeciwu wobec pozytywizmu. Była to również próba połączenia tradycji romantyzmu z nowymi europejskimi trendami w sztuce.
Impresjonizm był rewolucyjnym traktowaniem koloru. Charakteryzował się eksponowaniem światła i koloru w zmieniających się fazach. W niektórych pracach te same budynki były malowane o różnych porach dnia. Niektóre z dzieł były również „niedokończone”. Uznawano je za dzieła niepełne.
Ruch impresjonistyczny złamał również wiele sztywnych zasad akademizmu. Ruch ten nie został dobrze przyjęty przez artystyczny establishment. Niektórzy z artystów byli niezależnie zamożni. Niektórzy z pisarzy również porzucili realizm.
Symboliści
Symbolistów w literaturze polskiej można podzielić na dwie kategorie. Do pierwszej należą autorzy będący obywatelami polskimi, lub emigranci piszący po polsku. Druga obejmuje autorów piszących w języku innym niż polski, ale nadal uważanych za Polaków.
Symboliści w literaturze polskiej byli związani z powstaniem poważnej literatury. Autorzy ci podejmowali dialog z tradycyjnymi tradycjami poetyckimi. Oprócz swoich utworów wielu polskich pisarzy pisało na tematy biblijne. Pisarze ci wykorzystywali tematykę biblijną do omawiania teraźniejszości w starożytnym kontekście historycznym.
Symboliści w literaturze polskiej mieli szczególny dotyk. Ten dotyk został przyjęty przez wpływowych współczesnych pisarzy. Niektórzy z najlepszych polskich autorów dostosowali ich podejście do nowych gatunków literackich. Na przykład młoda powieściopisarka Dorota Masłowska uczyniła z codziennego języka polskiego życia współczesnego wciągającą fikcję literacką. Ponadto Zygmunt Miłoszewski sprowadził do Polski powieści detektywistyczne.
W XIX wieku literatura polska podążała za ruchem romantycznym. Był to kontrapunkt dla francuskiej szkoły klasycznej. Jednak niektórzy polscy pisarze nadal pisali po łacinie. Niektórzy pisarze, jak Wespazjan Kochowski, mieli katolickie poglądy i byli zagorzałymi poetami katolickimi. Inni, jak Stanisław Wyspiański, pisali po polsku, a jeszcze inni, jak W. Potocki, po polsku.
Symboliści w literaturze polskiej byli skłóceni ze społeczeństwem. Niektórzy autorzy, np. Władysław Szancer, próbowali naśladować przedbironicznych poetów angielskich. Inni pisarze, jak Szymonowicz, byli humanistami starej szkoły. Większość pisarzy była jednak niedbałymi amatorami. Unikali narażania się na obcą opresję.
W latach osiemdziesiątych scenę literacką wyprzedziły pisarki. Do najwybitniejszych pisarek należą Olga Tokarczuk, Izabela Filipiak, Natasza Goerke i Manuella Gretkowska. Książki napisane przez te autorki trzymają się tradycyjnych linii, ale zawierają nowe perspektywy kobiet.
Mrocznie komiczne i dziwaczne
Niezależnie od tego, czy szukasz lekkiej, humorystycznej opowieści o polskim życiu, czy chcesz zatopić zęby w trzymającej w napięciu opowieści o intrydze, tajemnicy i suspensie, jest polska powieść dla ciebie. Książki te są doskonałym sposobem na przeżycie najlepszych chwil w Polsce, jak również na zdobycie wiedzy o kraju i jego mieszkańcach.
Chociaż nie ma jednej polskiej powieści, którą można by uznać za zbawcę wszystkich polskich powieści, jest kilka, które stają na wysokości zadania. Wśród nich Pianista, Prowadź swój pług i Zabicie ciotki.
Powieść Andrzeja Szczypiorskiego najlepiej opisać jako książkę o historii społeczności żydowskiej w Warszawie. W powieści pojawia się wiele fascynujących postaci, w tym nie mniej tajemnicza pani Seidenman, blondynka o niebieskich oczach. Mimo że to ona jest główną bohaterką, powieść jest mniej o niej, a bardziej o rodzinie przemytników. Do ciekawszych aspektów powieści należą interakcje pomiędzy przemytnikami a samymi Polakami.
Szybkie przeszukanie Amazonu przyniesie wiele innych godnych uwagi polskich powieści do wyboru, jak również wiele książek na temat Holokaustu. Wspomniane dzieła dostępne są również w formatach Kindle i audiobook. Członkowie Amazon Prime mogą również cieszyć się szybką dostawą, a także wczesnym dostępem do książek Kindle, filmów i muzyki. Oprócz wszystkich powyższych, Amazon Audible jest również doskonałym miejscem, w którym można znaleźć bogactwo rekomendacji audiobooków i podcastów.
Wśród wielu godnych polecenia polskich powieści, które trafiają na krótką listę, znajdują się dzieła bardziej ezoteryczne. W szczególności najlepsze z najlepszych są te, które od jakiegoś czasu.
Podobne tematy
